Urazy jamy ustnej można podzielić na kilka głównych kategorii, z których każda ma swoje specyficzne przyczyny i konsekwencje. Najczęściej mającymi miejsce są urazy mechaniczne, które wynikają z fizycznego uszkodzenia tkanek. Do tej grupy należą: upadki, wypadki sportowe, uderzenia oraz przypadkowe ugryzienia wewnętrznej strony policzka, które często zdarzają się podczas jedzenia lub mówienia. Znaczącą rolę w powstawaniu urazów odgrywają również urządzenia stosowane w stomatologii, takie jak aparaty ortodontyczne czy protezy. Noszenie aparatu ortodontycznego może prowadzić do podrażnień błony śluzowej, otarć, a nawet drobnych nacięć, zwłaszcza w początkowej fazie leczenia, gdy pacjent przyzwyczaja się do nowego elementu w jamie ustnej. Z kolei nieprawidłowo dopasowane protezy mogą spowodować otarcia, ból i trudności w żuciu, co dodatkowo zwiększa ryzyko uszkodzeń błony śluzowej. Specjalnie z myślą o wsparciu w procesie gojenia i łagodzeniu objawów ostatniego wymienionego typu urazów opracowaliśmy maść na rany jamy ustnej Aftident®, która może być stosowana już u dzieci powyżej 6. roku życia (oczywiście po wcześniejszej konsultacji z dentystą).

Każdy z tych urazów, choć może wydawać się początkowo niewielki, zasługuje na uwagę i odpowiednią opiekę, aby zapobiegać długoterminowym problemom i infekcjom, które mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia ogólnego pacjenta.

Każdy uraz w jamie ustnej - niezależnie od jego wielkości - może stanowić wrota dla bakterii, które normalnie znajdują się w jamie ustnej człowieka. W przypadku uszkodzenia tkanek mogą one przenikać przez uszkodzoną błonę śluzową, powodując lokalne zakażenie. Nieleczone infekcje mogą się rozprzestrzeniać na inne części ciała, prowadząc do poważniejszych problemów zdrowotnych. Lokalna infekcja może szybko eskalować, zwłaszcza w środowisku bogatym w bakterie (jest nim właśnie jama ustna), gdzie ciepło i wilgoć sprzyjają namnażaniu się drobnoustrojów. Drobne skaleczenia, otarcia czy zadrapania, które wydają się nieistotne, mogą w krótkim czasie przekształcić się w bolesne i trudne do wyleczenia stany zapalne.

Infekcje w jamie ustnej mogą objawiać się na różne sposoby, a ich symptomy mogą się różnić w zależności od stopnia zaawansowania zakażenia. Najczęściej spotykane objawy to ból i obrzęk w miejscu urazu, które mogą być odczuwane jako pulsujące i nasilające się podczas jedzenia czy mówienia. Zaczerwienienie oraz ciepło w obszarze zakażenia to kolejne typowe oznaki stanu zapalnego. W przypadku poważniejszych infekcji można zauważyć również ropę lub wyciek płynu z rany, co świadczy o nagromadzeniu się bakterii i produktów ich metabolizmu. Towarzyszący temu nieprzyjemny zapach z ust może być szczególnie uciążliwy. Gdy infekcja rozprzestrzenia się na cały organizm, mogą wystąpić objawy ogólnoustrojowe takie jak gorączka i ogólne uczucie osłabienia. W takiej sytuacji konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna, aby zapobiec dalszemu pogorszeniu się stanu zdrowia pacjenta.

Zapobieganie infekcjom jamy ustnej opiera się przede wszystkim na utrzymywaniu odpowiedniej higieny. Regularne mycie zębów, stosowanie nici dentystycznej oraz płukanie jamy ustnej odpowiednio dobranymi płynami to podstawowe kroki, które pomagają utrzymać jamę ustną w czystości i zdrowiu. Ważne jest, aby myć zęby co najmniej dwa razy dziennie, a nici dentystycznej używać codziennie, aby usunąć resztki jedzenia i płytkę nazębną z trudno dostępnych miejsc pomiędzy zębami.

Kolejnym istotnym aspektem jest odpowiednie użytkowanie aparatów ortodontycznych i protez. Regularne wizyty kontrolne u ortodonty lub protetyka są niezbędne, aby sprawdzić, czy urządzenia te są właściwie dopasowane oraz aby nauczyć się prawidłowego ich czyszczenia. Należy pamiętać, że stałe aparaty ortodontyczne w początkowej fazie noszenia mogą powodować urazy ze względu na konieczność przyzwyczajenia się do "ciała obcego" znajdującego się w jamie ustnej. W tym okresie adaptacji można stosować produkty łagodzące podrażnienia, otarcia bądź rany, np. takie jak maść na rany jamy ustnej Aftident®.

Niezmiernie ważne jest również unikanie urazów poprzez podjęcie odpowiednich środków zaradczych. Noszenie ochraniaczy na zęby podczas uprawiania sportów kontaktowych może znacznie zmniejszyć ryzyko urazów. Ponadto, zachowanie ostrożności podczas jedzenia twardych pokarmów (takich jak orzechy czy twarde cukierki) może pomóc w uniknięciu przypadkowych uszkodzeń wewnętrznej strony policzka czy dziąseł. Jeżeli mimo wszystko dojdzie do urazu, należy dokładnie oczyścić ranę, przepłukując usta czystą wodą lub solą fizjologiczną.